Ouwe efficiëntie, of “Jij ziet, jij ziet, wat ik niet zie en het is …”-feest? (1 van 2)

Ik refereer in de titel natuurlijk naar een variant op het kinderspelletje waarbij vaak blijkt dat de ene meer ’van de details’ is, de ander meer van de grotere structuren en weer een ander op geheel eigen wijze de materie bevraagt. Plus dat we dingen nou eenmaal letterlijk vanuit verschillende hoeken bekijken en we zelfs zoiets gebruikelijks als kleuren regelmatig anders benoemen. Die diversiteit lijkt misschien lastig, maar was bij de jagers en verzamelaars al van letterlijk levensbelang en is in de evolutie blijkbaar nuttig gebleken, geen sporadisch foutje. Een verrijking van de groep, met afstemming door diepe aandacht, vertrouwen. Bij het spel heeft een enkeling de denkwijze van een ander na een paar keer ietsje ‘in de smiezen’, maar het is haast onmogelijk om onbedoeld eenzijdig te gaan denken. Eigenlijk iets om te vieren dus.

 

Zoiets las ik in het gefundeerde en pragmatische boek ”als alle breinen werken” (of podcast), dat duidelijk maakt hoe gigantisch veel potentieel we met z’n allen laten liggen en hoe het aanpakken van bijkomende uitdagingen iedereen direct zou helpen (een beetje zoals ondertiteling iedereen helpt, maar voor sommigen onmisbaar is). Dit onderwerp stond voor mij ‘al’ een paar jaar op de radar, maar dit was zó goed opgeschreven dat een bredere groep het toch eindelijk een beetje zou moeten gaan begrijpen. Ik wilde het haast van de daken schreeuwen.

 

Haast, want ik had er de energie niet meer voor. Een bovengemiddelde gevoeligheid voor o.a. milieuvervuiling en andere dingen die niet kloppen maakte me een ‘kanarie in de kolenmijn’ tegen wil en dank. Met achteraf gezien niet zo heel recent alsmaar dalende energie, enkele enge gevolgen en nu (even?) geheel thuis zitten tot gevolg [update: inmiddels 'terug']. Wat mij overhaalde om dit te schrijven met energie uit het puntje van m’n tenen, was onderstaande veelbelovende uitnodiging. Ik voelde er me nogal door aangesproken en wellicht kan ik ietsje betekenen in de geschetste materie:

 

[benadrukking in vet door ondergetekende]

“ZIEN EN GEZIEN WORDEN

Het aftrappen van het nieuwe studiejaar grijpen we aan voor iets bijzonders. We kijken samen vooruit, maar willen vooral écht ZIEN. Zien wat er speelt in onze Saxion community, in onze regio, en zien welke uitdagingen we hebben. En vooral jou zien: het welzijn van onze studenten en medewerkers staat hoog op onze agenda. Want hoe creëer je een omgeving waar iedereen er toe doet en zich GEZIEN voelt? Dit jaar leggen we de nadruk op het versterken van wat ons bindt; samenwerking, inclusie en oprechte aandacht voor elkaar.”  

 

De diepst faciliterende laag van waar ik werk, het College van Bestuur, heeft blijkbaar goed begrepen dat er iets breed en wezenlijk aan de hand is en vraagt net als bij het strategisch plan mee te denken, of misschien zelfs wel een beetje mee te vóélen.
Ook ik vang nogal wat op van collega’s en kan, of ik nou wil of niet, niet anders dan hier op ingaan.

Ik hoop de uitnodiging wat kracht bij te zetten, door me hieronder het een en ander af te vragen [Ook ik heb natuurlijk maar een beperkt beeld van Saxion en daarbuiten, zit in wat bubbels en dit is geen wetenschappelijk schrijven, dus wellicht hadden er nog wat vraagtekens extra in gemogen].

De in de uitnodiging vet gemaakte termen zeggen die misschien dat het gezond en slim zou zijn om niet te vaak, maar ook vooral niet te zelden “IK weet het even niet (meer)” te zeggen?

Ook breder dan onze hogeschool; hoe efficiënt zijn we eigenlijk écht aangezien de temperatuurstijging op onze planeet flink versnelt, gebruik fossiel nog steeds toeneemt en er recent honderden individuen van een andere apensoort door de hitte dood uit bomen vielen? Over bomen gesproken; die leveren ons essentiële ‘diensten’, maar we denken vaak in hoeveel geld omzagen oplevert.
Oh maar wacht, het ging over feest 🎉.

 

Saxnow-artikelen als “Hoera! Kennis is terug” en “Utopie? (Ik heb een droom…)” gaven mij de indruk ons al uit te nodigen voor een feest van werk en leren. En ook qua transparantie is het een kwestie van tijd voor we de 1e stap maken naar voorbeeldgedrag van een ieder, toch?[update: wordt aan gewerkt] Ik doe daar nog een suggestie bovenop: gun mensen ultieme focus, zonder onhandige administratie voor twijfelachtige KPI’s. Volgens De Twentsche Courant Tubantia is 1 op de 5 meer betaalde tijd kwijt aan allerlei verantwoording van werk, dan aan het werk zelf, terwijl tegelijkertijd ruim een derde van de ondernemers last heeft van krapte op de arbeidsmarkt. Een prachtige uitdaging richting regionale impact, zeker aangezien “minder bureaucratie!” nogal eens wordt genoemd in Saxion afscheidsinterviews.

Je bent al snel tegen een scherm geplakte inwisselbare human resources aan het modelleren, robots, i.p.v. de skills in te zetten van hele mensen en o.a. hun diverse intelligenties en beseffen van tijd (o.a. manager time/output versus maker time/output).

De tijd die mensen nodig hebben om echt volledig tussen bezigheden en onderwerpen te schakelen is vaak lang, soms langer dan de bezigheid zelf, bij bijvoorbeeld frustratie mogelijk veel langer. De dagelijkse ‘maar 5 minuten’ voor Reisbalans bijvoorbeeld (voor Saxion jaarlijks ongeveer een miljoen keer) is een ernstige onderschatting en de genoemde verbetering ... laten we niet tot Sint Juttemis wachten tot verbetering van dit usability-gedrocht, maar die hele administratie afschaffen. En rustig schakelen tussen wat wel essentieel is, is juist waar de waardevolle ingevingen ontstaan waar menig expert een beetje blind voor is geworden. Ingevingen die vluchtig zijn, makkelijk direct als raar afgedaan kunnen worden door zij die ergens anders verstand van hebben en dus maar moeilijk hun potentiële uitwerking halen. Zou een professionele up-to-date netwerkorganisatie, waar de werkvloer bestaat uit goed opgeleide daadkrachtige mensen die elkaar weten te vinden op inhoud, die ingevingen makkelijker laten bloeien daneen star hokjes-organogram en noreply-mailboxen? Effectief kúnnen werken is volgens het MedewerkersTevredenheidsOnderzoek op sommige plekken in de organisatie slecht en enkele reacties daarop leken aspecten te onderstrepen waarop daar ook verre van hoog werd gescoord: leiderschap (niet hetzelfde als management, hopelijk wel veel overlap) en innovatie (is zelden top-down).

 

Wat het helaas ook niet eenvoudig maakt, is dat maar al te makkelijk onze eigen waardes, betekenissen en zelfredzaamheid vervormd kunnen worden door goedbedoelende leveranciers die ook steeds veranderen. Wie werkt nu voor wie? En wat zijn de werkelijke totale kosten, de true pricing?

Want we willen samen wel dat er echt iets te vieren valt, toch?

Lees verder in deel 2